Delen?
Het onderzoeksveld van Peter van Bodegom omvat microbiologie, ecologie en biogeografie. Van Bodegom gebruikt en integreert die verschillende disciplines om de interactie tussen het door mensen beïnvloed milieu en de natuur als geheel te begrijpen.
Als hoofd van de afdeling conservation biology binnen het Centrum voor Milieuwetenschappen(CML) aan de Universiteit Leiden werkt Peter van Bodegom aan de integratie van verschillende specialismen. Conservation biology, de officiële naam van onze afdeling, gaat veel verder dan natuurbescherming en natuurherstel, zegt hij. “Het gaat om het begrip van mechanismen tussen mens en natuur op systeemniveau.”
Tweerichtingsverkeer
De komende jaren richt het onderzoek zich vooral op manieren om de menselijke impact op veranderingen in ecosystemen te voorspellen. Klimaatverandering heeft gevolgen op de biodiversiteit. Tegelijkertijd beïnvloedt diezelfde biodiversiteit de koolstofkringlopen en daarmee het klimaat. Het is daarom noodzakelijk te weten hoeveel koolstof de bodem vastlegt, en de rol van vegetatie en micro-organismen. “Alle radartjes grijpen in elkaar. Pas als we dat systeem overzien, kunnen we de invloed van de mens begrijpen en voorspellen. In zo'n analyse blijken niet alleen de nadelige effecten van menselijk ingrijpen, maar hoeveel voordelen een goed werkende natuur voor de mens biedt. Er is altijd sprake van tweerichtingsverkeer.”
Het grensvlak van die verschillende onderzoeksterreinen is interessant en levert ook concrete toepassingen op, zegt Van Bodegom. Hij werkt met de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en de Amerikaanse NASA aan de verbetering van satellietdata. “Zo'n satelliet meet landoppervlakken en maakt opnamen van plantengroei. Als de wetenschappers weten hoe die planten zich onder normale omstandigheden gedragen, hun overlevingsstrategie kennen, kunnen ze op basis van satellietdata betere voorspellingen doen over de menselijke impact daar op. Zo maken we biologische kennis veel breder toepasbaar. Die concrete toepassingen zijn van kinds af aan mijn drijfveer geweest.”
Systeembenadering
De onderzoeker verwacht een toenemende belangstelling van het bedrijfsleven voor die systeembenadering. Baggeraars hebben grote belangstelling voor de data van het CML over het Zandmotor-project voor de kust van Kijkduin. Het is de bedoeling dat de zandmotor uitgroeit tot een renderend exportproduct. Het onderzoek naar de Zandmotor gaat verder dan alleen kustbescherming. “Bij de Zandmotor kijken we naar zogenoemde ecosysteemdiensten. Dat wil zeggen dat we bestuderen op welke manieren ecosystemen dingen leveren die van belang zijn voor de mens.”
Daar hangt niet per se een prijskaartje aan, benadrukt Van Bodegom. “De term ecosysteemdienst is wat ongelukkig, omdat een dienst impliceert dat er geld mee gemoeid is. Sterker nog: het uitdrukken van ecosysteemdiensten in geld veroorzaakt vaak ruis.” Beleid zou volgens hem moeten leiden tot het afwegen van de diensten en daar vervolgens een passende financiële invulling aan geven. Van Bodegom: “Als wetenschapper wil ik een bijdrage leveren aan belangrijke maatschappelijke vraagstukken en laten zien hoe door begrip van de natuur de betere afwegingen gemaakt kunnen worden.”
Als hoofd van de afdeling conservation biology binnen het Centrum voor Milieuwetenschappen(CML) aan de Universiteit Leiden werkt Peter van Bodegom aan de integratie van verschillende specialismen. Conservation biology, de officiële naam van onze afdeling, gaat veel verder dan natuurbescherming en natuurherstel, zegt hij. “Het gaat om het begrip van mechanismen tussen mens en natuur op systeemniveau.”
Tweerichtingsverkeer
De komende jaren richt het onderzoek zich vooral op manieren om de menselijke impact op veranderingen in ecosystemen te voorspellen. Klimaatverandering heeft gevolgen op de biodiversiteit. Tegelijkertijd beïnvloedt diezelfde biodiversiteit de koolstofkringlopen en daarmee het klimaat. Het is daarom noodzakelijk te weten hoeveel koolstof de bodem vastlegt, en de rol van vegetatie en micro-organismen. “Alle radartjes grijpen in elkaar. Pas als we dat systeem overzien, kunnen we de invloed van de mens begrijpen en voorspellen. In zo'n analyse blijken niet alleen de nadelige effecten van menselijk ingrijpen, maar hoeveel voordelen een goed werkende natuur voor de mens biedt. Er is altijd sprake van tweerichtingsverkeer.”
Het grensvlak van die verschillende onderzoeksterreinen is interessant en levert ook concrete toepassingen op, zegt Van Bodegom. Hij werkt met de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en de Amerikaanse NASA aan de verbetering van satellietdata. “Zo'n satelliet meet landoppervlakken en maakt opnamen van plantengroei. Als de wetenschappers weten hoe die planten zich onder normale omstandigheden gedragen, hun overlevingsstrategie kennen, kunnen ze op basis van satellietdata betere voorspellingen doen over de menselijke impact daar op. Zo maken we biologische kennis veel breder toepasbaar. Die concrete toepassingen zijn van kinds af aan mijn drijfveer geweest.”
Systeembenadering
De onderzoeker verwacht een toenemende belangstelling van het bedrijfsleven voor die systeembenadering. Baggeraars hebben grote belangstelling voor de data van het CML over het Zandmotor-project voor de kust van Kijkduin. Het is de bedoeling dat de zandmotor uitgroeit tot een renderend exportproduct. Het onderzoek naar de Zandmotor gaat verder dan alleen kustbescherming. “Bij de Zandmotor kijken we naar zogenoemde ecosysteemdiensten. Dat wil zeggen dat we bestuderen op welke manieren ecosystemen dingen leveren die van belang zijn voor de mens.”
Daar hangt niet per se een prijskaartje aan, benadrukt Van Bodegom. “De term ecosysteemdienst is wat ongelukkig, omdat een dienst impliceert dat er geld mee gemoeid is. Sterker nog: het uitdrukken van ecosysteemdiensten in geld veroorzaakt vaak ruis.” Beleid zou volgens hem moeten leiden tot het afwegen van de diensten en daar vervolgens een passende financiële invulling aan geven. Van Bodegom: “Als wetenschapper wil ik een bijdrage leveren aan belangrijke maatschappelijke vraagstukken en laten zien hoe door begrip van de natuur de betere afwegingen gemaakt kunnen worden.”