Delen?
Na vijf jaar te zijn weggeweest uit Oost-Groningen keerde Elles Bulder terug naar de regio waar ze opgroeide. "Ik keek met een nieuwe blik naar een omgeving die vroeger normaal voor me was." Die persoonlijke ervaringen neemt de lector Krimp en Leefomgeving mee in haar onderzoek voor de Hanzehogeschool Groningen.

Bevolkingskrimp en de bijbehorende afname van voorzieningen geldt al lang niet meer alleen voor de randen van Nederland. Krimpgebieden liggen ook in het Groene Hart van de Randstad, zegt Bulder. Om de vitaliteit in krimpregio's te behouden is maatwerk nodig. Mensen trekken om verschillende redenen weg. Omdat banen zijn verdwenen, door schaalvergroting in de landbouw, of door een behoefte om in de grote stad te wonen. "Prognoses en scenario's waarin alles is doorgerekend, werken niet altijd”, zegt Bulder. "Een trend kan zomaar weer omslaan."

Innovaties
Het is volgens de lector aan de Hanzehogeschool de kunst om kansen die innovaties bieden, mee te nemen in beleid. "Neem bijvoorbeeld de opkomst van de zelfrijdende auto. Of de toenemende behoefte aan vrije tijd. Dan is het misschien juist wel lekker wanneer je ergens wat rustiger woont en je op je gemak naar Amsterdam laat rijden voor je werk." 

In Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Limburg vestigen zich tegenwoordig veel Belgen en Duitsers die op zoek zijn naar een goedkope woning. Die nieuwe bewoners brengen een nieuwe impuls. Ze willen immers winkelen, worden lid van een sportvereniging of zoeken een school voor hun kinderen. Daarom is het belangrijk ook in krimpgebieden te blijven investeren in leefbaarheid.

Demografische transitie
Elles Bulder spreekt liever van een demografische transitie die plaatsvindt in Nederland. De bevolkingssamenstelling van krimpregio’s verandert namelijk ook. Dat vergt andere investeringen in bijvoorbeeld de zorg en het onderwijs. De strakke Nederlandse regelgeving biedt niet altijd de ruimte die voor sterk vergrijzende gebieden nodig zijn. Dunbevolkte regio's vragen ook op andere gebieden om een hele andere aanpak dan de drukke stad. "Beleidsmakers moeten bereid zijn te experimenteren, bijvoorbeeld door gemeenten in krimpgebieden meer regelruimte te geven."

Leefbaarheid
Het onderzoek van Bulder heeft daarom een echte laboratoriumfunctie. Daarnaast wordt de praktijk gebruikt om de studenten aan de Hanzehogeschool de dynamiek van krimpregio's te leren begrijpen. "Uiteindelijk komen we tot oplossingen en interventies die krimpregio's leefbaar houden. Die kennis is internationaal relevant." In Nederland valt het probleem volgens haar relatief gezien nog mee. In Frankrijk, Japan en China zie je dat hele gebieden ontvolkt raken. In Oost-Duitsland en delen van Schotland is iets soortgelijks aan de gang. "Wij kunnen daarvan leren, maar dragen ook onze kennis over. Dat maakt het heel spannend."

Museum Hengelo gaat ingrijpend vernieuwen. "Niet alles willen laten zien. Het museum dient zich toe te leggen op het vertellen van verhalen", was het advies van onder meer Elles Bulder.
Een koperdraadje voor een telefoonverbinding. Oldambt Verbindt maakt zich sterk voor snel internet in de buitengebieden.